Quốc gia Tây Ban Nha

I. KHÁI QUÁT CHUNG:

1. Tên nước: Vương Quốc Tây Ban Nha (Kingdom of Spain).

2. Thủ đô: Ma-đrít (Madrid).

3. Vị trí địa lý:Tây Nam Châu Âu, Đông Bắc giáp với Pháp, Bắc và Tây Bắc giáp Đại Tây Dương, Đông và Nam giáp Địa Trung Hải và Tây giáp Bồ Đào Nha.

4. Diện tích: 504.782 km2.

5. Khí hậu: Khu vực sâu trong nội địa có khí hậu khô và nóng vào mùa hè, lạnh vào mùa đông; các khu vực giáp biển có khí hậu ôn hòa vào mùa hè và lạnh vào mùa đông.

6. Tài nguyên thiên nhiên dầu mỏ, các loại khoáng sản như sắt, kẽm, urani, ma giê...

7. GDP: 1.493 tỷ USD (2011, số liệu của IMF).

8. Đơn vị tiền tệ: Eu-ro (Euro).

9. Dân số: 47,1 triệu (2011).

10. Dân tộc: người Tây Ban Nha khoảng 88%, còn lại là các nhóm dân nhập cư từ Mỹ La tinh, Đông Âu, Bắc Phi, Tây Phi, Trung Đông và Châu Á.

11. Tôn giáo: Công giáo khoảng 76%, ngoài ra còn có Tin Lành, Hồi giáo và các tín ngưỡng ngoại lai khác.

12. Ngôn ngữ: Ngôn ngữ chính tiếng Tây Ban Nha (74%), các ngôn ngữ địa phương gồm tiếng Ca-ta-lăng 17%, Ga-li-ci-a 7%, Bát-xơ- kơ 2%.

13. Ngày Quốc khánh: 12/10 (được gọi là Ngày văn hóa Tây Ban Nha, lấy theo ngày Cơ-rít-tô-phơ Cô-lôm-bô đặt chân đến Châu Mỹ 12/10/1492).

14. Thể chế nhà nước: Tây Ban Nha theo hệ thống chính trị Quân chủ lập hiến, Nhà Vua Huan Các-lốt I là Nguyên thủ Quốc gia. Trên thực tế, Nhà Vua chỉ có ý nghĩa tượng trưng, không có thực quyền.

- Cơ quan hành pháp: Thủ tướng là người đứng đầu Chính phủ, là lãnh đạo của Đảng chiếm đa số tại Hạ viện. Trên thực tế, Thủ tướng là người có nhiều quyền hành nhất tại Tây Ban Nha, có thẩm quyền đưa ra chính sách kinh tế, xã hội, đối ngoại dựa trên các nguyên tắc của Hiến pháp, có quyền đề cử và bãi nhiệm các Phó Thủ tướng, Bộ trưởng.

- Cơ quan lập pháp: Quốc hội Tây Ban Nha có 2 Viện gồm Thượng viện và Hạ viện - nhiệm kỳ 4 năm.

bep cata, bếp cata

II. QUAN HỆ  VỚI VIỆT NAM:

1. QUAN HỆ CHÍNH TRỊ:

- Việt Nam và Tây Ban Nha thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 23/5/1977.

- Tây Ban Nha mở Đại sứ quán tại Việt Nam vào tháng 11/1997 và Việt Nam mở Đại sứ quán tại Tây Ban Nha vào tháng 6/2002.

- Trong chuyến thăm Tây Ban Nha của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết tháng 12 năm 2009, hai bên đã thiết lập quan hệ “Đối tác chiến lược hướng tới tương lai”, khẳng định quyết tâm đẩy mạnh quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa hai nước trong thời gian tới.

* Hợp tác tại các diễn đàn quốc tế: Việt Nam và Tây Ban Nha có quan hệ tốt đẹp, ủng hộ lẫn nhau vào các cơ quan của LHQ. Bạn ủng hộ ta vào HĐBA 2008-2009, vào Hội đồng nhân quyền 2014-2016; ta ủng hộ bạn vào Cơ quan thanh tra chung của LHQ (IJU) nhiệm kỳ 2011-2015, Hội đồng Nhân quyền 2011-2013 và Tổng Giám đốc Tổ chức FAO.

Tây Ban Nha đang ứng cử vào HĐBA nhiệm kỳ 2015-2016 và đã có công hàm vận động ta từ năm 2009. Hiện Tây Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ và New Zealand cùng ứng cử 01 ghế của Nhóm Tây Âu và các nước khác và ta chưa có chủ trương về phiếu bầu. Ta hiện đang ứng cử vào HĐBA khoá 2020-2021, HĐNQ (2014-2016), ECOSOC (2016-2018) trong đó ưu tiên của ta là vận động vào HĐBA và HĐNQ.

bep cata, bếp cata
2. QUAN HỆ HỢP TÁC KINH TẾ:

a. Thương mại:

- Về thương mại: Tây Ban Nha là một trong những nước EU có tốc độ tăng trưởng trao đổi thương mại với Việt Nam ở mức cao, khoảng 15%/năm trong vài năm qua. Cụ thể: năm 2006: 650 triệu USD; năm 2007:860 triệu USD; năm 2008: 1 tỷ 160 triệu USD; năm 2009: 1 tỷ 160 triệu USD; năm 2010: 1 tỷ 330 triệu USD; năm 2011: 1 tỷ 813 triệu USD.

- Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Tây Ban Nha gồm thủy sản, cà phê, dệt may và giày dép.

b. Đầu tư:

- Hiện Tây Ban Nha có 27 dự án tại Việt Nam với 27 triệu USD vốn FDI đăng ký: đáng chú ý là dự án sản xuất men sứ và thuốc màu tại Bà Rịa – Vũng Tàu (3,6 triệu USD); dự án sản xuất vật liệu cách nhiệt cao cấp tại Vĩnh Phúc (2,4 triệu USD). Các doanh nghiệp Tây Ban Nha đang quan tâm đầu tư các dự án hạ tầng lớn tại Việt Nam, kể cả theo hình thức PPP.

- Việt Nam chưa có dự án đầu tư vào Tây Ban Nha.

bep cata, bếp cata

3. HỢP TÁC PHÁT TRIỂN:

- Trước năm 2008, Tây Ban Nha đã cam kết cấp cho Việt Nam 315 triệu USD trong ba Nghị định thư Tài chính, tuy nhiên đến nay hai bên mới giải ngân được khoảng 98 triệu USD.

- Trong Chương trình hợp tác tài chính lần thứ 4 ký tháng 2/2008, Tây Ban Nha cam kết cấp cho Việt Nam khoảng 65 triệu Euro vốn ODA giai đoạn 2008-2010, ưu tiên lĩnh vực cơ sở hạ tầng, năng lượng, thông tin liên lạc, quản lý nước và 3 triệu viện trợ không hoàn lại để công ty Tây Ban Nha giúp làm dự án khả thi các loại của dự án mà hai bên thoả thuận.

- Một số dự án ODA Tây Ban Nha đã và đang thực hiện tại Việt Nam như Tuyến Metro số 5 tại Thành phố Hồ Chí Minh xử dụng 500 triệu Euro vốn ODA; Dự án Thu gom và xử lý rác thải tại TP Vũng tàu trị giá 54 triệu USD; Dự án xây dựng cầu Thiệu Khánh, Thiệu Hóa, Thanh Hóa trị giá 17 triệu Euro. Ngoài ra, hai bên cũng đang thực hiện các dự án ODA không hoàn lại khác như Dự án xây dựng trạm phát sóng kỹ thuật số tại Đà Nẵng trị giá 5 triệu Euro; Dự án Truyền thông nhằm thúc đẩy việc thực hiện Luật phòng, chống bạo lực gia đình trị giá 490 nghìn Euro; dự án khả thi về giảm thiểu tác động môi trường trong quản lý nước thải tại TP Hồ Chí Minh trị giá 472 nghìn Euro.

4. GIÁO DỤC-ĐÀO TẠO, VĂN HÓA:

- Về giáo dục đào tạo: hợp tác trong lĩnh vực này đã có những bước phát triển khích lệ, tuy vẫn tập trung chủ yếu vào các hoạt động đào tạo về ngôn ngữ. Năm 2005, Khoa Tây Ban Nha đã được thành lập tại Đại học Hà Nội và nhận được sự hỗ trợ của Tây Ban Nha về cơ sở vật chất, hiện tại có 2 giáo viên Tây Ban Nha tham gia giảng dạy; từ năm 1998-2010, Tây Ban Nha đã cấp khoảng 180 học bổng cho Việt Nam.

- Về văn hoá: Tháng 6/2005, hai bên đã ký Hiệp định Hợp tác Văn hóa, Giáo dục và Khoa học. Ngoài ra, hai bên đã phối hợp tổ chức nhiều hoạt động văn hóa như: Những ngày Văn hóa Việt Nam tại Tây Ban Nha tại hai thành phố lớn là Ma-đơ-rít và Bác-cê-lô-na (tháng 10/2005 và tháng 12/2009); Cử đoàn múa và nhóm nghệ thuật biểu diễn tại Việt Nam; Tổ chức triển lãm pa-nô Bốn trăm năm tác phẩm Đôn Ki-ô-tê vòng quanh thế giới. Nhân dịp kỷ niệm 1000 năm Thăng Long Hà Nội, Tây Ban Nha đã tài trợ nâng cấp 01 khách sạn của UBND TP Hà Nội theo kiến trúc Tây Ban Nha, tham gia dự án Con đường Gốm sứ và tổ chức Lễ hội Rồng tại Sân Vận động Mỹ Đình.

bep cata, bếp cata

5. CÁC LĨNH VỰC KHÁC:

a. Về du lịch: Tây Ban Nha là cường quốc du lịch. Thời gian qua, hợp tác trong lĩnh vực này đã đạt được những kết quả rất tích cực. Tháng 4/2002, hai bên đã ký Hiệp định hợp tác du lịch cấp Chính phủ, hai bên cũng trao đổi đoàn chuyên ngành các cấp, tham gia và tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến du lịch tại cả hai nước.

b. Hợp tác quốc phòng: Tháng 12/2008 Tây Ban Nha cử Tùy viên Quốc phòng kiêm nhiệm Việt Nam có trụ sở tại Băng Cốc, Thái Lan. Tháng 11/2009, ta đã mở Phòng tùy viên Quốc phòng tại Ma-đơ-rít, Tây Ban Nha. Tháng 10/2010, Quốc Vụ khanh Bộ Quốc phòng Tây Ban Nha thăm Việt Nam và hai bên đã ký Biên bản ghi nhớ về hợp tác Quốc phòng. Đầu năm 2011, phía Tây Ban Nha bắt đầu hỗ trợ Việt Nam đào tạo phi công quân sự, bán máy bay tuần tra biển...

c. Hợp tác địa phương: Thành phố Hồ Chí Minh đã ký thoả thuận hữu nghị và hợp tác kinh tế - thương mại, văn hoá - thể thao với thành phố Barcelona và Sevilla của Tây Ban Nha. Ngoài ra, các địa phương khác cũng đang kết nối quan hệ hợp tác như Thành phố Hải Phòng với Thành phố Valencia; giữa thị xã Gia Nghĩa tỉnh Đắc Nông với Quận Valdejajon, thành phố Zaragoza; giữa thị xã Tibia (Valencia) và Thành phố Hội An...

bep cata, bếp cata

6. CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT TẠI TÂY BAN NHA

- Cộng đồng người Việt tại Tây Ban Nha chỉ khoảng 500-600 người sống rải rác ở 19 tỉnh và thành phố Tây Ban Nha, trong đó nhiều nhất là ở Ma-đrít (khoảng 20 gia đình). Người Việt tại Tây Ban Nha chủ yếu làm nghề buôn bán nhỏ, hiện chưa có tổ chức hội Việt kiều tại Tây Ban Nha.

7. CÁC HIỆP ĐỊNH KHUNG ĐÃ KÝ GIỮA HAI NƯỚC

- 10/2001: Hiệp định khung về Hợp tác.

- 4/2002: Hiệp định Hợp tác Du lịch giữa Tổng cục Du lịch VN và Bộ Du lịch Tây Ban Nha.

- 3/2005: Hiệp định tránh đánh thuế hai lần.

- 7/2005: Hiệp định Hợp tác Văn hóa, Giáo dục và Khoa học kỹ thuật.

- 02/2006: 1. Hiệp định Khuyến khích và Bảo hộ Đầu tư; 2. Chương trình Hợp tác thể thao giữa Ủy ban Thể dục Thể thao Việt Nam và Hội đồng Cấp cao Thể thao TBN; 3. Thỏa thuận Hợp tác giữa TTX VN và Hãng Thông tấn TBN (EFE).

- 12/2007: Hiệp định hợp tác về nuôi con nuôi.

- 12/2009:1. Chương trình hành động chung giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Tây Ban Nha trong đó xác định khuôn khổ quan hệ song phương là «Đối tác chiến lược hướng tới tương lai»; 2. Hiệp định miễn thị thực đối với người mang hộ chiếu Ngoại giao; 3. Bản ghi nhớ về hợp tác và tham khảo chính trị giữa Bộ Ngoại giao hai nước; 4. Bản ghi nhớ về cấp vốn xây tàu điện ngầm tại TP Hồ Chí Minh; 5. Bản ghi nhớ về danh mục dự án ưu tiên trong Chương trình Tài chính 4; 6. Bản ghi nhớ về hợp tác KH-CN; 7. Bản ghi nhớ về hợp tác lao động và bảo hiểm xã hội; 8. Bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực xã hội; 9. Ý định thư hợp tác Quốc phòng.

- 4/2010: Biên bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực Hạ tầng giao thông.

- 9/2010: Biên bản ghi nhớ về hợp tác Quốc phòng.
bep cata, bếp cata

8. TRAO ĐỔI ĐOÀN CẤP CAO:

Một số đoàn Việt Nam thăm Tây Ban Nha:

- 10/1994: Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Mạnh Cầm.

- 10/2001: Thủ tướng Phan Văn Khải.

- 6/2002: Bộ trưởng Nguyễn Dy Niên

- 12/2003: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn Yểu.

- 5/2009: Bí thư Thành uỷ TP HCM Lê Thanh Hải.

- 9/2009: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên.

- 12/2009: Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thăm cấp Nhà nước.

bep cata, bếp cata

Một số đoàn Tây Ban Nha thăm Việt Nam:

- 2/1996: Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Các-lốt Oét-sten-đô.

- 9/2001: Phó Thủ tướng thứ hai, Bộ trưởng Kinh tế Rô-đơ-ri-gô Ra-tô (dự Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEM-3 tại Hà Nội).

- 2/2002: Hoàng hậu Xô-phi-a.

- 10/2004: Phó Thủ tướng thứ nhất, Bà Ma-ri-a Tê-rê-xa (dự Hội nghị Cấp cao ASEM 5 tại Hà Nội).

- 2/2006: Vua Huan Các-lốt I và Hoàng hậu Xô-phi-a thăm cấp Nhà nước.

- 5/2011: Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Kinh tế dự Hội nghị ADB tại Hà Nội.

- 11/2011: Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao, ông Huan An-tô-ni-ô Da-nét Ba-nu-ê-vô tiến hành thăm Việt Nam tham khảo chính trị.

Bep catabếp cata